"Devletin, toplum tarafında haşa el sürülemez bir varlık alanının olduğu yerde, devlet-toplum ilişkisini toplum için katlanılır kılan etmel espri ortadan kalkar:
Toplumun bir kesimi adına öbür kesimleri belirli bir düzen içinde yaşamaya zorlayan aygıt işlevini yerine getirirken, şiddet tekelini elinde bulundurma uğruna, devletin -deyim yerindeyse- pek çok taviz vermesi beklenir. Devletlerin karakterleri bu tavizlerin önemine, oranına göre tasnif edilebilir.
Bu tavizlerin ağırlığını, yaygınlığını belirleyen de, şüphesiz toplumun ekonomik-siyasi-sosyal kudretten yoksun kesimlerinin talepkarlığı, dayatması, direncidir. Yoksa devlet, sermaye gibi, sürekli hem yoğunlaşma hem yayılma, dallı budaklaşma eğilimi gösteren bir habis hücreler topluluğudur. Toplumun, önüne barikat kurmadığı her boşluğa (yatak odasına, gardroba...) dalma eğilimindedir. Bunun için, devleti yönetenlerin gözü dönmüş iktidar tutkunları olması gerekmez. "
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder